Diibe88

GO,DOONKA SOOMAALIDA

Laga soo bilaabo 1977 –dii xilligaas oo ku beegan waqtigii dagaalladu dhexmaray cqs iyo kuwa xabashida ,wuxuu dalka wuxuu galay xeelad dagaal oo lagu xoreenayo soomaali galbeed lagana saarayo cadawga xabashida ah wxaa dhacay fara looga gubtay laguna hoobtay labada dhinacba qasaaro badan ka dhashay,lkn nasiib wanaag libinta raacday cqs ee soomaaliyeed. = Markii laga xoreeyay xabashida soomaali galbeed waxey u habar wacatay adduun weynaha ayadoo u sheegeyso in lagu soo duulay dalkeeda lagana qabsaday ayna u baahantahay in laga taageero dhulkeeda sida ay u helilahayd waa sida oo hadalka udhigay mingiste xeela maryan.

Hiilwacadkaas ka dib soomaalida waxaa canbaareyay  aduunka dhan  quwadihii ugu weyn sida isbaheysiga midawga soviet ,qm ,beri iyo galbeedba  soomaalida wxaa loo aqoonsaday iney  yihiin dad rabo dhul ballarsasho  iyo iney qabsan rabaan dhul hor leh. 
Sep 1977  wasiirada arimaha dibada jaamacada carabta wxey soo saareen baaq dhexdhaxaad ka ah dagaalka u dhaxeeyo soomaaliya iyo xabashida maadaama soomaaliya xubin ka tahay urur jaamacada carabta . 
Xabashi oo ku guuleystay iney  beerlaxawsato beri iyo galbeed oo siyaasada arimaha dibedda soomaalida  kaga adkaatay darted,bartamihii augosto  1977 dowlada mareynkanka wxey soo saartay  go,aan qeexaya in aysan wax hub ah ka iibinaynin soomaaliya ilaa ay ciidankeeda ka saarto dhulka soomaali galbeed,lana sugo midnimada xabashida oo ah muqadas. 

= Sidoo kale midawga soviet waxey soo saareen baaq ay si adag ugu cambaareeyeen isballaarinta soomaalida, taasoo soo dadejisay inuu xumaado xariirka u dhaxeeyo midawga soviet iyo soomaaliya.Hindisihii dhexdhexaadinta soomaaliya iyo xabashida oo hirgeli waayay darted,xariirkii iyo iskaashiigii soomaaliya iyo soviet wxaa daboolay ciiryaamo madow iyo cadawtooyo lagu kala irdhoobay.

Dagaalkii labada ciidan u dhaxeeyay oo meel ba,an gaaray,libinta iyo gacansareynta ay lahayd soomaaliya xilligaas ,soomaaliya waxey u baahnayd hub ay ku difaacato deegaanadii laga xoreeyay xabashida.nasiibdarro markey taariikhda ahayd  17/8/1977 Ruushka  si lamid ah mareykanka  wuxuu si rasmi  ah u joojiyay noockasta kaalmo milateri iyo shidaal ah oo soomaaliya la siin jiray. =

Taariikhda jeneral ceydiid

Maxamed Faarax Caydiid (carab:محمد فرح عيديد) (b.15 Diseembar 1934 – 1 Agoosto 1996) Wuxuu dhashay taariikhdumarkay aheyd 1934, wuxuuna ku dhashay Magaalada Beledweyne- ee Gobolka Hiiraan. Wuxuu ahaa mid ka mid ah jeneraladii  ciidamada dalka s Soomaaliya ,soomaray wuxuu ka mid ahaa jeneraladii dhulka soomaali galbeed ku jabshay ciidamada xabashida dagaalkii (1977). WAXBARASHADIISII .J.CAYDIID

1946–1949:Dugsiga Hoose,dhexe:  Muqdisho

1952–1953:Dugsiga Tababarka ee Dhanaane Accountancy and Office Management. 1953–1954:Dugsiga Xamar Jajab.

Dhanka Ciidmadda Iyo Xilaalkii UU SOO QABTEY (Military Academy]

Wuxuuna ka qaatay Diploma. Wuxuuna ku bartay Cilmiga kala duwan ee Militariga (Military sciences), wuxuuna noqday Sarkaal Militari, Maadaama marka uu dalka ku soo noqday la Baabi’iyay militarigii talyaaniga ee ka jiray dalka, wuxuu ku biiray ciidanka Booliiska, darajadiisuna waxay aheyd labo xiddigle. 1956–1956: Wuxuu qaatay tababar- howlaha ciidanka, Mogadishu, Somalia. 1956–1960: Military academy- Cesano, Roma, Italy. Wuxuu ku soo qaatay tababarka Hogaaminta Ciidamada, wuxuuna ka qaatay Diploma. 1963–1966: Akademiyada sare ee Istaraatiijiyada dagaalka iyo hoggaaminta (Frunze Academy- USSR), wuxuuna ka qaatay Diploma 1957–1958: Taliyaha Saldhig Boolis ee Degmada Bakool, Gobolka Xudur. 1958:(Janaayo–Disembar) Taliyaha Qeybta ciidanka ee ee Gobolka Banaadir. 1959:Taliyaha Qeybta ciidanka ee Gobolka Jubbada Hoose. 1960:(1-da Luuyo) wuxuu ahaa sarkaalkii hoggaaminayay ciidankii saaray calanka Soomaaliyeed, dejiyayna calankii Talyaaniga saqdii dhexe. 1960–1962: Wuxuu noqday Taliyaha Tababarka Dhexe ee Ciidamada Xooga- Forte Bottego (Hadda Dugsiga Tababarka Xalane). 1962–1963:Wuxuu noqday Taliyaha Hawl gelinta, Tababarada iyo Sahanka ee Xoogga dalka Soomaaliyeed. 1963–1966: Wuxuu noqday Wakiilka Ciidamada Soomaaliyeed u fadhiya dalka Ruushka (USSR). 1966–1968: Wuxuu noqday Taliyaha Hogaanka abaabulka iyo hawl gelinta. 1966–1968: Wuxuu noqday Taliyaha Hogaanka abaabulka iyo hawl gelinta. 1968 – 1969: Wuxuu noqday Abaan duulka Xoogga dalka Soomaaliyeed ee Qeyta Waqoo 1969–1975: Wuxuu ahaa Maxbuus siyaasadeed wuxuuna ku xirnaa Xabiska Mandeera. 1975 – 1977: Wuxuu noqday Maareeyaha Guud ee Wakaaladda Aspiima. 977:Wuxuu noqday Xoogga dalka Soomaaliyeed, wuxuuna noqday Taliyaha Tababarada Militariga ee Xarunta Hiilwayne 1984 – 1989: Wuxuu ahaa Safiirka Soomaaliya u fadhiya dalka Hindiya.

3-dii October Sanadkii 1993- wuxuu la Dagaalamay  Gen. Caydiid ciidamadii unisom oo hogaaminayay  usa ciidamada( raanjaris) ciidamo aad u tababaran oo mareynkanka 18 askari looga dilay.

1992-1994-kii Waxa uu Caydiid ahaa Hogaamiye Kasoo Horjeeday, Lana Dagaalamay Isbahaysigii UNISOM & UNITAF, ee ay Qaramada Midoobay sheegtay in lagu badbaadinayo Soomaaliya, halka 1994-1996-kiina uu Caydiid Madaxweyne ka ahaa Maamul Loogu Magacdaray Sal-Balaar.

BUUGAAGTA UU QORAY ·        1988:Wuxuu qoray (The Manifesto New United Somali Democratic Organization) (NUSDO). ·        1989: Wuxuu qoray: Democracy in Somalia- Its roots and its future. ·        1989:Wuxuu qoray:Recent up rising of Somali people. ·        1988:Wuxuu qoray: he preferred future development for Somalia. ·        1988:Wuxuu qoray:The revival Somali History, Culture and Civilization ·        1989:wuxuu qoray:Somali and Ethiopia iyo War Plane Manual. ·        1983:Wuxuu qoray:The Harbinger of hope in Somalia (A brief profile) LUUQADAHA UU KU HADLI JIRAY Soomaali, Talyaani, Ruush iyo English.

Dhimashadii Maxamed Faarax Caydiid General Maxamed Faarax Caydiid waxa uu ku geeriyooday Muqdisho, Soomaaliya, 1-dii Augost, 1996-kii. General Caydiid waxa uu u dhintay Rasaas uu la dhacay mid ka mid ahaa ciidankiisa, xili uu ku jiray dagaal siyaasadeed oo aad adkaa waqtigaas. Allaha u naxariistee, Muqdisho ayaa lagu aasay Marxuumka.

TAARIIKHDII ABWAAN XASAN SH.MUUMIN

Rabi ha unaxariistee ha unooro xabaasha xaasan sh.muumin wuxuu ku dhashey magaalada saylac ee gobolka salal sanadku markuu ahaa 1930 waxaa dhaley Muftigii caanka ahaa SH.muumin SH.gorod oo caaan ka ahaa dhamaan gayigasomaalidu dagto Abwaan xasan waxaa u yaraan tiisii alifka quraanka kabilaabey magaalada borama . Xasan waxaa unoqdey markii uu dhameystey waxbarashada maadiga iyo diiniga macalin bara dadka luuqada carabiga iyo tarbiyda islaamka Xasan waxaa uunoqdey shaqaalihii wasarada warfaafinta iyo hanuuninta dadweynaha wasaradaas oo ay hoos imanjireen labadiii idaacadooda ee radio hargeysa iyo radio muqdisho waxaanu shaqada bilaabey sanadkii 1965ilaa 1968 Abwan xasan waxaa daadiyihii barnaamijka laodhan jirey FANKA IYO SUUGANTA SOOMILYEED. Xasan waxaa uusoo marey waayo qiimo badan . hadaii aan usoo noqdo curiskii iyo hal abuurkii fankiisa waxaa kamid ahaa riwaayado badan iyo heeso gubaabin ah hadii aab kasoo qaato qaar waxaa kamid ahaa riwaayadihiisii kuwan 1 HUBSIIMO HALBAA LASIISTAA oo curiyey sanadkii 1966 2 SHABEEL NAAGOOD oo uu curiyey sanadkii 1967 3 GARAABILDHAAN oo uu ciriyey sanadkii 1971 4 EHLU NAARKA ADUUNKA oo uu curiyey sanadkii 1971 5 DUNIDU MASKAXDEY MAGAN UTAHEY oo cureiyeywaxay ahydy sanadkii 1972 Hadii aan dib ugunoqdo riwayadii shabee lnaagood waxay ahyd mid ay san wali dadku ka xiiso goyn Meel kasta oo aay ku nool yihiinba waxa ay ahayd riwaayd xambaarsan murti shiilan oo hufan Waxay ahay riwaayadii daah furka loo ga dhigay e reyada caanka u ah furitaanka riwaayadaha Ay wadaan hobaladii la odhan jiray waabari ereyadaas oo ay ka mid ahaayeen Ku waning Dadwaynahan hanuuninaa haasaawinaa danta u hagnaa Iyo midii dahaa furka u ahayd diwaayadaha ay hor kacayaan ee waabari Xasan sheekh muumin waxa uu ahaa abwaan soo qabtay hawlo badan hadii aan dib ugu soonoqdo Jagooyinkii uu soo qabtay xasan waxa uu noqday agaasimihii wakaalada golaha murtida iyo mmaada Hargaysa 1982 ilaa 1985 xasan waxa uu ahaa qof af soomaaliga kala haadiya Xasan waxa uu tallo usoo jeediyay gudidii loo xil saray qorista afka soomaaliga waxa uu yidhi 7 cisho ee aynu isticmaalno waa luu qada carabiga miyaynu sameeysano 7cisho aay nu leenahay waxay idhaahdee xasanoow bal keen adigu ana gu ma keenikarnee caruurtu waxay leedahay tiro 7 laakiin maqoraan luuqada ay ka soo qaateen waxa layidhi luuqada ay ka sooqaateen bal nnoosheeg waxxa uu yidhi Koobin axad Laamin isniin La motoka salaasa Koodaar arbacada] Hakisa khamiis Hakis bila jimcaha Soo roga sabtida Rabi ha unaxariistee xasan waxa uu ahaa dugsi amba madxaf ah murtida suugaanta soomaaliyee Waxa uu geeriyooday xasan 16 /01/2008 isaga uu ku geeriyiooday dalka noor way magaalada oslo Waxa uuku aasan yahay xabaalaha ay ku aasanyihiin aabihii iyo hooyadii oo ku yaala magaalada boorama