Andreamelani

Historia e Patologjisë së Bimëve

Duke studiuar historinë e shkencës, ne marrim një perspektivë më të mirë të subjektit, njohim kontributet e bëra në atë fushë, problemet që hasim dhe mënyra në të cilën ato trajtohen.

Historia e patologjisë së bimëve është e ndarë në pesë epoka të ndryshme:

• Epoka e lashtë deri në shekullin e 5-të (476 A.D)
• Periudha e errët: shek. 5 deri në shekullin e 16-të (476 AD deri në 1600)
• Periudha premodernale: shek. XVII deri në vitin 1853 (1600 deri në 1853)
• Epoka moderne: 1853-1906
• Epoka aktuale: 1906 e tutje

Epoka e lashtë deri në shekullin e 5-të (476 A.D)

Sëmundjet në bimë janë të njohura që nga kohët e lashta.hiret,vrugjet ishin të njohura për hebrejtë, grekët, romakët, kinezët dhe indianët. Sëmundja e bimëve është regjistruar në Vedas (Rugveda, Athavaeda) që në fillim të 1200 BC. Simptomat dhe kontrolli i sëmundjes janë përmendur në "VRIKSHAYURVED" nga Surapal në Indinë e lashtë. Edhe përmendja e sëmundjes së bimëve është bërë në literaturën Budhist të 500 B.C.

Theophrastus (300 BC) një botanist i madh vërejti shfaqjen e sëmundjes në kultura bujqësore dhe sugjeroi disa mjete për t'i kontrolluar. Ai gjithashtu shkroi për sëmundjen e bimëve në këtë epokë.

Zoti Plini (100 A.D) Ai përshkroi sëmundjet e bimëve dhe sugjeroi disa mjete juridike. Ai besonte se sëmundja buron nga bimët ose nga mjedisi.

Era e errët (476 A.D deri në 1600)

Patologjia e bimëve ka bërë shumë pak përparim gjatë kësaj epoke, disa arabë si Ibnul-Awan përshkruan simptomat dhe masat e kontrollit për disa sëmundje bimore.

1440: Artikulli u fut në Evropë dhe kjo reflektoi interes në shkencën e të mësuarit.

Epoka premodernale 18-të shek. 1853 (1600 deri në 1853)

• Robert Hooke 1665:

Babai i teorise se qelizave. Ai kishte zhvilluar ose shpikur mikroskopin e parë të përbërë. Ai raportoi se indet e bimëve përbëhen nga njësi të quajtura qeliza.

• Anton Van Leeuwenhoek 1676:

Një punëtor holandez nga Holanda. Ai shpiku mikroskopin e parë të thjeshtë me lentet e shtëpisë në mes të dy pllakave metalike. Ai përshkroi lloje të ndryshme të protozoarëve dhe baktereve si "Kafshët e vogla". Të gjitha mikroorganizmat unicellulare (protozoar, algat dhe bakteret) u regjistruan së pari prej tij.

• P.A Micheli 1729:

Një botues italian studjoi disa kërpudha dhe përshkroi morfologjinë e tyre për herë të parë. Ai studjoi se kërpudha e ka origjinën nga sporet.

• John Needham 1743:

Nematodet parazitare të bimëve të raportuara në grurë.

• Carlous Linnaeus 1753:

Themeluar sistemi binom latin i Nomenklaturës së Bimëve dhe kafshëve në librin e tij "Specie plantarum".

• Tillet 1755:

Provuar se urthi i grurit është ngjitëse ose infektive dhe mund të kontrollohet nga trajtimi i farës.

• Prevost 1807:

Një botues francez sugjeroi trajtimin e farës me CuSO4 për grurin .

Kjo njihet si periudhë autogjene ose fiziologjike, meqë sëmundjet e bimëve ishin dukshëm fiziologjike me prirje ndaj mykologjisë. Në fund të periudhës ishte e qartë se kërpudhat ishin shumë të lidhura ngushtë me sëmundjet.

Në vitin 1845, në Irlandë u shfaq një semundje e patates, mbi një milion njerëz vdiqën dhe një milion e gjysmë migruan dhe historia hyri në epokën tjetër.

Era Moderne 1853 deri 1906

Kjo e njohur si periudhë patogjenike e cila ishte e përkushtuar për studimin e rolit të kërpudhave që shkaktojnë sëmundje të bimëve.

• Anton de Bary 1853:

Ai provoi se pluhuri i vonë i patates u shkaktua nga infestanë të phytophora. I quajtur Themeluesi ose babai i patologjisë së bimëve.

• T.J. Burril 1873:

Patolog amerikan. Ai provoi, Natyren bakteriale të zjarrit bakterial të mollës dhe dardhës .

• Robert Koch 1876:

Natyra bakteriale e sëmundjes së antraksit në kafshë (1881) Xhelatina përdoret si agjent ngurtësues në median e kulturës e cila zëvendësohet me Agar-Agar. Ai e përshkroi teorinë e quajtur "POSTULATAT E KOCH".

• P.A. Millardet 1882-85:

Perdorimi i perzierjes Bordeaux (CuSO4 + Lime) per kontrollin e vrugut të rrushit.

• Adolf Mayer 1886:

Përshkruan TMV dhe provoi se TMV duhet të transmetohet nga bima e sëmurë në bimë të shëndetshme.

• Jenson 1887:

Trajtim me ujë të ngrohtë për fara të grurit.

• E.F Smith 1890:

Ati i fitobakteriologjisë. Ai punoi në sëmundjen bakteriale ne kungullore dhe sëmundjeve të kurorës.

• Iwanowski 1892:

Demonstrata se Mozaiku i Duhanit (TMV) mund të kalojë përmes filtrave të provave të baktereve dhe të provojë natyrën e filtruar të viruseve.

• Cragie 1827:

Shfaqja e funksionit të Puccinia në kërpudhave të ndryshkut.

• Biffen 1905:

Pionierët në rezistencën e sëmundjeve gjenetike të bimëve.

Koha e tanishme 1906 Më tej

Periudha aktuale që fillon nga viti 1906 ka zbulime të mrekullueshme.

• J.C Luthra 1931:

Trajtimi i nxehtësisë diellore për grurin .

• W.M. Stanley 1935:

Ai provoi natyrën kristaline të virusit. Ai mori Çmimin Nobel.

• F. Bowden dhe Pierie 1936:

Natyra nkleopreteinë e virusit.

• G.H. Flor 1955:

Gjene për hipotezën e teorisë së gjeneve.

• Doi dhe Asuyama:

Zbulohet Mycoplasma si organizëm (MLO) përgjegjës për llojin e sëmundjes.