Geographic distribution
editTatra Mountains
editAs of 2018[update], there are 843 caves known in the Polish Tatra Mountains with the total length exceeding 134 km.[1] They are within Tatra National Park. All the prominent ones are limestone karst caves of the Western Tatras, but there are also some tectonic caves. The largest and deepest caves of the Tatras (and of Poland) are located in the Czerwone Wierchy and Kominiarski Wierch massifs. Another highly promising region, the massif of Giewont, is largely unexplored due to its strict nature conservation status.[2]
- Bańdzioch Kominiarski
- Bliźniacza Studnia
- Dudnica
- Dudowa Studnia
- Dziura
- Dziura Wyżnia – Jaskinia Lisia
- Dziurka w Trawce
- Górne Kominy
- Jasiowa Dziura
- Jaskinia Bystrej
- Jaskinia Czarna
- Jaskinia Goryczkowa
- Jaskinia Kalacka
- Jaskinia Kamienne Mleko
- Jaskinia Kasprowa Niżnia
- Jaskinia Kasprowa Średnia
- Jaskinia Kasprowa Wyżnia
- Jaskinia Kozia
- Jaskinia Lejbusiowa
- Jaskinia Lodowa Małołącka
- Jaskinia Lodowa Miętusia
- Jaskinia Lodowa Mułowa
- Jaskinia Lodowa w Ciemniaku
- Jaskinia Lodowa w Twardych Spadach
- Jaskinia Magurska
- Jaskinia Mała w Mułowej
- Jaskinia Małołącka
- Jaskinia Marmurowa
- Jaskinia Miętusia
- Jaskinia Miętusia Wyżnia
- Jaskinia Mroźna
- Jaskinia Mylna
- Jaskinia Naciekowa
- Jaskinia nad Zagonem
- Jaskinia Obłazkowa
- Jaskinia pod Dachem
- Jaskinia pod Okapem
- Jaskinia pod Wantą (Litworowy Dzwon)
- Jaskinia Poszukiwaczy Skarbów
- Jaskinia Przeziorowa
- Jaskinia przy Przechodzie
- Jaskinia Psia
- Jaskinia Raptawicka
- Jaskinia Śpiących Rycerzy
- Jaskinia Śpiących Rycerzy Wyżnia
- Jaskinia w Czubie Jaworzyńskiej
- Jaskinia Wielka Śnieżna — longest, largest, and deepest cave in Poland
- Jaskinia Wodna pod Pisaną
- Jaskinia Wodna pod Raptawicką
- Jaskinia Wysoka – Jaskinia za Siedmiu Progami
- Jaskinia Wyżnia Litworowa
- Jaskinia za Płytą (Dziura z Kośćmi Kozicy)
- Jaskinia Zakosista
- Jaskinia Zimna
- Jaskinia Zośka – Zagonna Studnia
- Jędrusiowa Dziura
- Komin w Kazalnicy
- Komin w Ratuszu
- Koprowa Studnia
- Mnichowa Studnia Wyżnia
- Niebieska Studnia
- Piwnica Miętusia
- Pomarańczarnia
- Ptasia Studnia
- Śnieżna Studnia
- Studnia w Dziurawem
- Studnia w Kazalnicy
- Studnia w Progu Mułowym
- Studnia za Murem
- Szara Studnia
- Szczelina Chochołowska
- Tunel Małołącki
- Tylkowa Szczelina
- Zielone Kominy
Pieniny
edit- Jaskinia nad Polaną Sosnówką
- Jaskinia Pienińska
- Jaskinia w Ociemnem
- Jaskinia Wyżna
Jura
editIn the area of Kraków-Częstochowa Upland there are over 1800 known limestone caves, most of them shorter than 100m and rather shallow.
- Tunel Wielki, an archaeological site.
Beskids and Subcarpathia
editSudetes
edit- Aven w Połomie, Wojcieszów
- Jaskinia Biały Kamień
- Jaskinia Błotna, Wojcieszów
- Jaskinia Imieninowa, Nowe Rochowice
- Jaskinia Kontaktowa, Stara Morawa
- Jaskinia Kryształowa, Wojcieszów (destroyed)
- Jaskinia na Ścianie, Rogóżka
- Jaskinia Niedźwiedzia, Kletno
- Jaskinia Nowa, Wojcieszów
- Jaskinia Pajęcza, Wojcieszów
- Jaskinia Północna Duża, Wojcieszów
- Jaskinia Radochowska, Radochów
- Jaskinia z Filarami – Jaskinia Prosta, Kochanów
- Jaskinia z Rondami, Kochanów
- Szczelina Wojcieszowska, Wojcieszów
- Złota Sztolnia, Duszniki-Zdrój
Świętokrzyskie
edit- Chelosiowa Jama – Jaskinia Jaworznicka, Jaworznia
- Jaskinia Pajęcza, Jaworznia
- Paradise Cave, Dobrzączka
- Jaskinia Zbójecka, Łagów
- Prochownia, Jaskinia Odkrywców, Kielce
- Szczelina na Kadzielni, Kielce
Nida Basin
editGypsum karst caves of the Nida syncline.
- Jaskinia Sawickiego, Bronina
- Jaskinia Skorocicka, Skorocice
- Jaskinia u Ujścia Doliny, Skorocice
- Jaskinia w Aleksandrowie, Aleksandrów
- Jaskinia w Gackach, Gacki
Gdańsk Pomerania
edit- Grota Mirachowska I (Schron z Kolumnami), Mirachowo
- Grota Mirachowska II (Schronisko Owalne), Mirachowo
- Jaskinia Bajka I, Gądecz
- Jaskinia Bajka II, Gądecz
- Jaskinia Goryla, Gdynia
- Jaskinia Klonowa, Grudziądz
- Jaskinia pod Wierzbą, Grudziądz
- Jaskinia Śpiącego Szweda, Gdynia
- Jaskinia w Mechowie, Mechowo
- Schronisko w Połchowie, Połchowo
Tourist caves
editThere are currently 17 tourist caves in Poland.[3]
Show caves
editShow caves, with guided tours and requiring an entrance fee:
- Jaskinia Ciemna, Ojców National Park
- Jaskinia Dziurawy Kamień, Sudetes
- Jaskinia Łokietka, Ojców National Park
- Jaskinia Mroźna, Western Tatras
- Jaskinia Niedźwiedzia, Sudetes
- Jaskinia Nietoperzowa, Polish Jura Chain
- Jaskinia Radochowska, Sudetes
- Jaskinia Raj, Świętokrzyskie
- Jaskinia w Mechowie, Gdańsk Pomerania
- Jaskinia Wierzchowska Górna, Polish Jura
- Smocza Jama, Kraków
Other
editOther caves made accessible to the general public as part of a tourist trail:
Records
edit- The largest and deepest cave:
- Jaskinia Wielka Śnieżna in the Western Tatras, with the length of 23.723 km and vertical range of 824 m[4]
- The largest horizontal extent:
- Jaskinia Miętusia in the Western Tatras, with the horizontal extent of ca. 1135 m[5]
- The highest cave:
- Świnicka Koleba, a tiny tectonic granite cave in mount Świnica in the High Tatras, at ca. 2250 m above sea level[6][7]
- The deepest underground pitch:
- Studnia Wazeliniarzy (pun – "lickspittles shaft" or "vaseliners shaft"[8]) in Śnieżna Studnia in the Western Tatras, with the depth of ca. 230 m[9]
- The largest underground chamber:
- Sala Fakro in Jaskinia Mała w Mułowej in the Western Tatras, with the size of ca. 85 × 35 × 90 m[10]
- The largest underground lake:
- Wielki Kłamca ("the great pretender") in Ptasia Studnia in the Western Tatras, with the size of ca. 6 × 20 m[11]
- The oldest human species in Poland:
Biology
editNotable troglobionts, troglophiles, and trogloxenes of Polish caves include:[12][13]
Crustaceans
edit- Acanthocyclops languidoides clandestinus
- Bathynella natans
- Niphargus tatrensis
- Proasellus slavus
- Synurella ambulans tenebrarum
Arachnids
edit- Lobohalacarus weberi quadriporus
- Meta menardi – European cave spider
- Oribella cavatica
- Porrhomma moravicum
- Pseudanophthalmus pilosellus
Insects
edit- Arrhopalites pygmaeus
- Catops tristis infernus
- Choleva lederiana
- Mesogastrura ojcoviensis
- Onychiurus alborufescens
- Protaphorura janosik
Bats
edit17 out of 21 species of Polish bats can be found in caves – most of them only in winter, during their hibernation.[14]
- Barbastella barbastellus – Barbastelle
- Eptesicus nilssoni – Northern bat
- Eptesicus serotinus – Serotine bat
- Myotis bechsteini – Bechstein's bat
- Myotis brandti – Brandt's bat
- Myotis dasycneme – Pond bat
- Myotis daubentoni – Daubenton's bat
- Myotis emarginatus – Geoffroy's bat
- Myotis myotis – Greater mouse-eared bat
- Myotis mystacinus – Whiskered bat
- Myotis nattereri – Natterer's bat
- Nyctalus noctula – Common noctule
- Plecotus auritus – Brown long-eared bat
- Plecotus austriacus – Grey long-eared bat
- Rhinolophus ferrumequinum – Greater horseshoe bat
- Rhinolophus hipposideros – Lesser horseshoe bat
- Vespertilio murinus – Parti-coloured bat
Conservation
editThis section is empty. You can help by adding to it. (April 2022) |
Exploration
editThis section is empty. You can help by adding to it. (April 2022) |
See also
editReferences
edit- ^ "Jaskinie Tatr". old.kktj.pl. Retrieved 2018-11-12.
- ^ Bartoszewski, Dariusz (2005-02-07). "Jaskinie tatrzańskie". Epimenides. Sopocki Klub Taternictwa Jaskiniowego.
- ^ Bartoszewski, Dariusz (2004-10-28). "Jaskinie turystyczne Polski". Epimenides. Sopocki Klub Taternictwa Jaskiniowego.
- ^ "Jaskinie Polski, Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy". jaskiniepolski.pgi.gov.pl (in Polish). Retrieved 2017-12-27.
- ^ "Jaskinie Polski, Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy". jaskiniepolski.pgi.gov.pl (in Polish). Retrieved 2017-12-27.
- ^ Nowak, Jakub (2007-10-30). "Tatry Wysokie". Jaskinie Tatr. Krakowski Klub Taternictwa Jaskiniowego.
- ^ Zwijacz-Kozica, Tomasz (December 1998). "Pseudokras rejonu Roztoka – Pięć Stawów". Dewiator. 15. Zakopane: Speleoklub Tatrzański.
- ^ Albrzykowski, Grzegorz (June 1989). "Śnieżna Studnia – Syfony". Dewiator. 7 (2). Zakopane: Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze.
The shaft gets a name Studnia Wazeliniarzy, coming from guys who, for the protection of body parts exposed to the destructive influence of the microclimate of caverns, routinely used vaseline.
- ^ Bartoszewski, Dariusz (2007-02-22). "Śnieżna Studnia". Epimenides. Sopocki Klub Taternictwa Jaskiniowego.
- ^ "Jaskinie Polski, Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy". jaskiniepolski.pgi.gov.pl (in Polish). Retrieved 2017-12-27.
- ^ "Jaskinie Polski, Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy". jaskiniepolski.pgi.gov.pl (in Polish). Retrieved 2017-12-27.
- ^ "Flora i fauna". Jaskinie. Muzeum Geologiczne Państwowego Instytutu Geologicznego. Archived from the original on 2007-12-03. Retrieved 2007-11-27.
- ^ Gończowski, Krzysztof. "Życie w mroku jaskini". Wiedza i Życie (8/1996). Warszawa: Prószyński i S-ka. ISSN 0137-8929.
- ^ Nowak, Jakub (2002-09-17). "Poczet nietoperzy jaskiniowych Polski". Krakowski Klub Taternictwa Jaskiniowego.
External links
edit- Epimenides cave page
- Jaskinie (The Caves) – Polish speleo magazine
- Polish-English caving dictionary (in Polish)