Comórtas Peile na Gaeltachta

Comórtas Peile na Gaeltachta is an annual All Ireland Gaelic football competition contested by clubs from the Irish language-speaking Gaeltacht areas of Ireland. Clubs compete on a county-basis at first, in order to qualify for the tournament that is hosted by a different club from the Gaeltacht each year. The first competition was held in Gweedore, County Donegal in 1969 and was won by the local club CLG Ghaoth Dobhair. RTÉ Raidió na Gaeltachta provides radio coverage of both the regional qualifiers and the national finals, held over the June Bank Holiday. TG4 provides live television coverage of the men's semi-finals and finals on the June Bank Holiday Sunday and Monday, and these are also broadcast online.

Comórtas Peile na Gaeltachta
IrishComórtas Peile na Gaeltachta
Founded1969 –
TrophyCorn an Aire (seniors)
Corn Ghael Linn (juniors)
Corn na mBan (women)
Title holdersBhulf Tón (2nd title)
Most titlesGaoth Dobhair
Naomh Abán (8 titles)
SponsorsCoillte

History edit

The idea for the competition came about in 1968 at University College Dublin when both Antoin Ó Cearúill from CLG Ghaoth Dobhair and Antoin de Bairéad from An Ghaeltacht GAA were playing on the UCD Gaelic football team who won the Sigerson Cup. They were good friends and decided that their home teams should play each other, de Bairéad brought his team from Baile an Fheirtéaraigh to Ó Cearúil's Gaoth Dobhair to play in a friendly. On the 5 January 1969, "in a blizzard" of snow as the Derry People/Donegal News said, Baile an Fheirtéaraigh GAA won against Gaoth Dobhair by 3–6 to 0–3. Antoin de Bairéad himself scored two points on the day. That evening at a celebratory cabaret in Óstán Radharc na Mara, Antoin de Bairéad, Antoin Ó Cearúill, Seán Delap and Feardorcha Ó Colla decided that there should be a competition between the Gaeltacht areas similar to the Sigerson Cup. Sean Delap said he would provide a trophy.[1]

On 15 March 1969 the first official meeting for Cómórtas Peile na Gaeltachta was held in the Castle Hotel, Dublin. The following officers were elected:[2]

  • President: Seán Delap, Gaoth Dobhair.
  • Vice President: Commandant Seán Ó Colmáin, An Daingean.
  • Chair: Antoin de Bairéad, Baile an Fheirtéaraigh.
  • Secretary: Feardorcha Ó Colla, Gaoth Dobhair.
  • Treasurer: Séamus Mac Gearailt, Corca Dhuibhne.

On 23 May 1969 the competition was officially launched at the Gresham Hotel. Justice Seán Delap donated the trophy and Canon Hamilton from County Clare donated the 72 Medals.[3]

The inaugural competition was held in Gweedore, County Donegal on 3 August 1969.[4] There was 8 teams present from 6 counties: one from Dún na nGall, Gaillimh, Port Láirge and an Mhí and two teams from Maigh Eo and Ciarraí.[5] The local club Gaoth Dobhair[6] being crowned as champions against Baile an Fheirtéaraigh by 2–8 to 2–7. From 1975 onwards, the competition has also been contested at junior level.

The 2010 champions were Béal an Mhuirthead from Mayo at senior level, who won the tournament on home ground, and An Spidéal at junior level. Cloich Cheannfhaola from An Fál Carrach in Donegal hosted and subsequently won the 2011 senior title, beating Maigh Cuilinn of Galway in the final on a scoreline of 0-11 to 1-6.[7] At junior level, Naomh Muire from the Rosses in Donegal won the title by beating Laochra Loch Lao of Belfast on a scoreline of 0-14 to 0-13.

The 2012 competition was held in Gaoth Dobhair,[8] who are the joint most successful club in the competition's history. They managed to win the tournament outright on home soil also, the third consecutive team to do so. They beat Mayo's Cill tSéadhna, a team who remarkably made the final after three games in two days. Even more remarkably, they scored a total of 17 goals in 4 games (15 of them in the first 3 games). Gaoth Dobhair, however, were by far the superior team over the weekend. They won the final on a scoreline of 1–13 to 2–9. An estimated crowd of 10,000 attended the picturesque coastal region for the finals.

The Waterford club Rinn Ó gCuanach CLG hosted the competition in 2013, having last hosted it in 1999. The Kerry teams An Ghaeltacht and Lios Póil won the senior and junior finals respectively that year.

The 2017 finals of Comórtas Peile na Gaeltachta were played at Lough Mask for the first time at Tuar Mhic Éadaigh, County Mayo.[9]

The 2020 Comórtas Peile na Gaeltachta which was planned to be hosted by Naomh Anna, Leitir Móir, was deferred in response to government guidelines to deal with the COVID-19 pandemic in Ireland.

Senior Championship 1969–2023 edit

Year Host Winners Runners-up
2023[10] Naomh Muire Bhulf Tón 2-7 Naomh Conaill 0-12
2022 Leitir Móir Béal Átha’n Ghaorthaidh 2-10 Naomh Conaill 0-11
2021 Not completed due to the impact of the COVID-19 pandemic on Gaelic games
2020 Not completed due to the impact of the COVID-19 pandemic on Gaelic games
2019 Gallaras An Ghaeltacht 0–12 Cill Chartha 0–11
2018[11] Na Dúnaibh Bhulf Tón 3-09 An Cheathrú Rua 2-07
2017[12] Tuar Mhic Éadaigh An Ghaeltacht 4–17 Cill na Martra 1–11
2016[13] Baile Bhúirne Naomh Conaill 1–16 An Ghaeltacht 2-08
2015 Ard an Rátha Naomh Conaill 1–11 Cill Chartha 0-06
2014[14] Maigh Cuilinn Cíll Chartha 3–14 Micheál Breathnach 0–13
2013 An Rinn Gaoth Dobhair An Rinn
2012 Gaoth Dobhair Gaoth Dobhair Cill tSéadhna
2011 Cloich Cheann Fhaola Cloich Cheann Fhaola Maigh Cuilinn
2010 Béal an Mhuirthid Béal an Mhuirthid Ard an Rátha
2009 Rosmuc Ard an Rátha Carna Caiseal
2008 Naomh Columba Cill Chartha Naomh Columba
2007 Beal Átha an Ghaorthaigh Gaoth Dobhair Tuar Mhic Éadaigh
2006 An Spidéal Béal an Mhuirthead Micheál Breathnach
2005 Cill Na Martra Naomh Abán Gaoth Dobhair
2004 Cill Chartha Gaoth Dobhair Cill tSéadhna
2003 Baile Bhúirne Naomh Abán An Cheathrú Rua
2002 Leitir Móir Gaoth Dobhair Naomh Abán
2001 Piarsaigh na Dromada Clochán Liath Naomh Abán
2000 Cill tSéadhna Naomh Abán Cill Chartha
1999 An Rinn An Ghaeltacht Naomh Abán
1998 Cloich Cheanfhaola Ard an Rátha Cloich Cheann Fhaola
1997 An Cheathrú Rua An Cheathrú Rua Corca Dhuibhne
1996 Baile Bhúirne Corca Dhuibhne Naomh Abán
1995 An Fhairche Corca Dhuibhne An Fhairche
1994 Gaoth Dobhair Gaoth Dobhair An Cheathrú Rua
1993 Ráth Cairn Cloich Cheann Fhaola Leitir Móir
1992 Indreabhán Cloich Cheann Fhaola An Cheathrú Rua
1991 Beal Átha Ghaothaigh Cill Chartha Maigh Cuilinn
1990 Gallaras Cill Chartha Corca Dhuibhne
1989 Gleann Cholm Cille Cill Chartha Naomh Columba
1988 An Cheathrú Rua Múscraí Cill Chartha
1987 Béal an Mhuirthid Cill Chartha An Fhairche
1986 Na Dúnaibh Gleann Cholm Cille An Fhairche
1985 Gallaras Béal an Mhuirthid Corca Dhuibhne
1984 An Rinn Béal an Mhuirthid Ard an Rátha
1983 Gaoth Dobhair Na Dúnaibh Béal an Mhuirthid
1982 Gaoth Dobhair Naomh Abán Béal an Mhuirthid
1981 Indreabhán Naomh Abán Naomh Ciarán
1980 An Fhairche Naomh Abán An Fhairche
1979 Baile Bhúirne Naomh Abán Corca Dhuibhne
1978 Gleann Cholm Cille Gleann Cholm Cille An Fhairche
1977 Daingean Uí Chúis Na hAghasaigh Naomh Abán
1976 An Cheathrú Rua Gaoth Dobhair Naomh Abán
1975 Gaoth Dobhair Naomh Abán Leitir Móir
1974 Baile Bhúirne Na hAghasaigh Naomh Conaill
1973 An Cheathrú Rua Maigh Eo Gaoth Dobhair
1972 Daingean Uí Chúis Na hAghasaigh Naomh Abán
1971 Baile Bhúirne Maigh Cuilinn Naomh Abán
1970 Gaoth Dobhair Conamara Naomh Abán
1969 Gaoth Dobhair Gaoth Dobhair Corca Dhuibhne

Results by team edit

Results by team
Team Wins First final won Last final won Runners-up Last final lost Total final
appearances
Naomh Abán 8 9
Gaoth Dobhar 8 2
Cill Chartha 6 4
Corca Dhuihbne (Na hAghasaigh) 5 5
Béal an Mhuirthid 4 2
An Ghaeltach 3 1
Cloich Cheann Fhaola 3 1
Beal Áthan Ghaorthaidh 1 0

Junior Championship 1975–2016 edit

Year Winners Runners-up
2022
2021 Not completed due to the impact of the COVID-19 pandemic on Gaelic games
2020 Not completed due to the impact of the COVID-19 pandemic on Gaelic games
2019 Na Dúnaibh
2018 Na Dúnaibh
2017 Naomh Náille 2–14 Tuar Mhic Éadaigh 2-08
2016[15] Na Dúnaibh 2-09 Renvyle 0–12
2015 Oileaín Árann Na Dúnaibh
2014 Oileaín Árann 0–15 Moindearg, London 0–9
2013 Gaeil Fhánada Oileaín Árainn
2012 An Tearmann Naomh Náille
2011 Naomh Muire Laochra Loch Lao
2010 An Spideál Piarsaigh Na Dromoda
2009 Oileaín Árainn Na Piarsaigh
2008 An Rinn Piarsaigh Na Dromoda
2007 Naomh Muire Acaill
2006 Micheál Breathnach Gaeil Fhánada
2005 Lios Póil Cill Chomain
2004 Béal an Mhuirthead Na Dúnaibh
2003 Lios Póil Béal an Mhuirthead
2002 Béal Átha’n Ghaorthaidh An Rinn
2001 Piarsaigh Na Dromoda Tuar Mhic Éadaigh
2000 Mícheál Breathnach Tuar Mhic Éadaigh
1999 Lios Póil Béal Átha’n Ghaorthaidh
1998 Piarsaigh Na Dromoda Béal Átha’n Ghaorthaidh
1997 Piarsaigh Na Dromoda Naomh Columba B
1996 Mícheál Breathnach Naomh Mícheál (Dún na gGall)
1995 Béal Átha’n Ghaorthaidh Carna – Caiseal
1994 Piarsaigh Na Dromoda Naomh Muire
1993 Rath Cairn An Rinn
1992 Béal Átha’n Ghaorthaidh Acaill
1991 Béal Átha’n Ghaorthaidh Clann Chol. Mhuire
1990 Corca Dhuibhne Piarsaigh Na Dromoda
1989 Cill Chartha Na Piarsaigh
1988 Rath Cairn Tuar Mhic Éadaigh
1987 Naomh Anna, Leitir Móir Gaoth Dobhair
1986 An Clochán Liath Rath Cairn
1985 N. Micheál, Béal na Sceilg Béal Átha’n Ghaorthaidh
1984 Béal Átha’n Ghaorthaidh Clann Chol. Mhuire
1983 Tuar Mhic Éadaigh An Cheathrú Rua
1982 Na Dúnaibh Cloich Cheanfhaola
1981 Na Dúnaibh Naomh Micheál
1980 N.Micheál, Baile na Sceilg Tuar Mhic Éadaigh
1979 N. Micheál, Baile na Sceilg Gleann Fhinne
1978 Carna Naomh Mícheál
1977 An Fhairche C.L.Bréanann
1976 Gleann Cholm Cille
1975 Cill Chartha

An Cailín Gaelach winners edit

Year National Place
2018 Clíona Ní Ghallachóir- CLG Ghaoth Dobhair Na Dúnaibh, Dún na nGall
2017 Sheona Ní Mháille - Tuar Mhic Éadaigh Tuar Mhic Éadaigh, Maigh Eo
2014 Siobhán Nic Fhlannchadha – Maigh Cuillin
2013 unknown
2012 Rachel Ní Fhearraigh – Gaoth Dobhair Eibhlín Ni Cheanainn – Cloich Cheannfhaola
2011 Brídín Ní Mhaoldomhnaigh Gaoth Dobhair Brídín Ní Mhaoldomhnaigh-Gaoth Dobhair
2010 Gráinne Ní hÓllain- L. Loch Laoi Maire Nic Giolla Easbuig – C.L.
2009 Róise Nic Corraidh – L. Loch Laoi R. Nic Eamarcaigh -An Tearmann
2008 Edel Ní Chnáimhsí – Gaoth Dobhair Edel Ni Cnáimhsí -Gaoth Dobhair
2007 Máire R. Ní Fhlatharta – An C. Rua Áine Ní Riagáin -N. Chonaill.
2006 Orla Ní Shuilleabháin- An Mhí Gráinne Ní Bhaoill -An Tearmann
2005 Maire Ní Bheolain – An Ghaeltacht Maire Áine Ní hIcí -Gaoth Dobhair
2004 Máirín Ní Fhlatharta – An Mhí Bríd Ní Gallchóir -Gaoth Dobhair
2003 Aine Ní Shuilleabháin Naomh Abán Sarah Ní Gallchóir -Gaoth Dobhair
2002 Maire Ánna Ní Iarnain – L. Mór
2001 Sinéad Ní Chonchúir – P. na Dromoda
2000 Máire Ní Fhlatharta – Spidéal
1999 Michelle Ní Ghrianna Michelle Ní Ghrianna -N. Mhuire
1998 Sinéad Ní Mhaille – T. M.Éadaigh Paula Ní Dhuibhir – Gaoth Dobhair
1997 Deirdre Ní Churraoin – Móin Dearg
1996 Mairín Ní Mhurchú – Cill tSéadna
1995 Caithríona Nic Fhionnghaile- Gaoth Dobhair
1994 Martina Ní Chanáin Martina Ní Chanáin – N Columba
1993 Celia Ní Fhatharta- M. Breathnach
1992 Eibhlín Seoige – Ros Muc
1991 Tríona Ní Ráinne – Leitir Mór
1990 Bláthnaid Ní Chofaigh – R. Cairn
1989 Dearbhla Ní Churraoin- N. Columba Máire Níc Aoidh – Ard A’ Rátha
1988 Máire Ní Chathaláin – C. Dhuibhne
1987 Mairéad Ní Neachtain – Leitir Mór
1986 Mairéad Ní Cheilleachair – Muigheo Bríd Ní Mhaoileoin – Na Dúnaibh
1985 Caitlín Criotháin – Corca Dhuibhne
1984 Bernadette Ní Mhaolagain Gaoth Dobhair Bernadette Ní Mhaolagain- Gaoth Dobhair
1983 Máire Ní Dhonnacha – An C. Rua
1982 Bríd Úna Ní Mhaoileoin – Ciarraí
1981 Siubhán Ní Mhaoileoin – B Átha
1980 Diane Ní Dhiscín – An Fhairce
1979 Maire Treasa Ní Chéide- M. Breath.
1978 Mairéad Ní Bhaoill Mairéad Ní Bhaoill – Naomh Columba
1977 Mairéad Ní Dhonnachadha – C.Duibhne
1976 Maire Ní Cheallaigh – An Spideal
1975 Máire Nic Giolla Easpaig Máire Nic G. Easpaig- N. Columba
1974 Siúbhan Ní Dhabharan – Maigh Cuilinn
1973 Caitlín Ní Chonghaile – Rath Chairn
1972 Deirdre Ní Dhonnacha An Spideal
1971 Máirín Ní Bhaoill – Gaoth Dobhair Máirín Ní Bhaoill- Gaoth Dobhair
1970 Bairbre Ní Mhéalóid- Rath Chairn

References edit

  1. ^ http://www.bealoideasbeo.ie/sites/default/files/2019-04/Com%C3%B3rtasPeilenaGaeltachta2012.pdf
  2. ^ http://www.bealoideasbeo.ie/sites/default/files/2019-04/Com%C3%B3rtasPeilenaGaeltachta2012.pdf
  3. ^ http://www.bealoideasbeo.ie/sites/default/files/2019-04/Com%C3%B3rtasPeilenaGaeltachta2012.pdf
  4. ^ http://www.sportsmanager.ie/cake/gaa2/donegal/contentPage/10698/Honours[permanent dead link]
  5. ^ http://www.bealoideasbeo.ie/sites/default/files/2019-04/Com%C3%B3rtasPeilenaGaeltachta2012.pdf
  6. ^ "Nótaí an Chlub" [Club Notes]. G.L.C. Ghaoth Dobhair (in Irish). Archived from the original on 8 July 2011. Retrieved 10 January 2010.
  7. ^ "Comortas Peile na Gaeltachta: Donegal pull off double - HoganStand".
  8. ^ "History on side of Gweedore". Irish Examiner. 2 June 2012. Retrieved 4 June 2012.
  9. ^ "Comórtas Peile na Gaeltachta 2017". Retrieved 1 March 2017.
  10. ^ "Comórtas Peile na Gaeltachta: Ward goals crucial as Tones find that bit extra". Hogan Stand. 5 June 2023.
  11. ^ "Comortas Peile na Gaeltachta: Wolfe Tones claim first title for Meath". Hogan Stand. 4 June 2018. Retrieved 4 June 2018.
  12. ^ "An Ghaeltacht ease to 17-point victory". Irish Examiner. 6 June 2017. Retrieved 6 June 2017.
  13. ^ "Comortas: double delight for Donegal clubs". Hogan Stand. 6 June 2016. Retrieved 6 June 2016.
  14. ^ "McHughs dominate Comortas Peile na Gaeltachta final". Hogan Stand. 2 June 2014. Retrieved 3 June 2014.
  15. ^ "Comortas: double delight for Donegal clubs". Hogan Stand. 6 June 2016. Retrieved 6 June 2016.